Varis, özellikle bacak toplardamarlarında görülen ve damar kapakçıklarının işlevini yitirmesi sonucu oluşan bir damar hastalığıdır. Varis, kadınlarda erkeklere oranla üç kat daha fazla görülür. Peki bunun nedeni nedir?

      1. Hormonların Etkisi

Kadınlık hormonu östrojen, damar duvarlarını gevşeterek toplardamar basıncını artırır. Bu durum, özellikle adet döngüsü, gebelik ve menopoz dönemlerinde damarların daha kolay genişlemesine neden olur. Bu nedenle hormon değişiklikleri, kadınlarda varis riskini artıran en önemli faktörlerden biridir.

      2. Gebelik ve Artan Basınç

Gebelikte hem hormon seviyesi değişir hem de büyüyen rahim karın içi basıncı yükseltir. Bu durum, bacak toplardamarlarının sıkışmasına ve gebelikte varis oluşumuna yol açar. Ayrıca hamilelikte kan hacmi de arttığı için damarlar daha fazla yük taşır.

      3. Genetik Yatkınlık

Ailesinde varis öyküsü bulunan kadınlarda, genetik damar zayıflığı nedeniyle hastalık daha erken ortaya çıkar. Bu yatkınlık, annenin veya teyzenin varisli olması durumunda riski iki kat artırır.

      4. Yaşam Tarzı Faktörleri

Topuklu ayakkabı kullanımı, uzun süre ayakta kalmak veya hareketsiz yaşam tarzı da kadınlarda varis gelişimini hızlandırır. Dolaşımı engelleyen dar kıyafetler de bu riski artırabilir.

Sonuç olarak kadınlarda varis oluşumu hormonal, genetik ve yaşam tarzına bağlı birçok etkenin birleşimiyle ortaya çıkar. Erken dönemde alınacak önlemlerle varisin ilerlemesi durdurulabilir.

Kaynakça

Eberhardt RT, Raffetto JD. Chronic Venous Insufficiency. Circulation. 2014;130(4):333–346.

Gloviczki P et al. J Vasc Surg. 2011;53(5 Suppl):2S–48S.

Türkiye Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği, Varis Bilgilendirme Rehberi, 2022.