Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Nihat Aydın
Varis, toplardamar kapakçıklarının yetersiz çalışması sonucu bacaklarda kanın göllenmesiyle ortaya çıkan yapısal bir damar hastalığıdır. Estetik ve konfor kaybına neden olsa da, bu durumun kalıcı olarak dermokozmetik ürünlerle tedavi edilip edilemeyeceği bilimsel olarak net değildir.
Dermokozmetik ürünler—at kestanesi, heparinoid, bitkisel flavonoidler içeren kremler—varis semptomlarını geçici olarak hafifletebilir. Örneğin Heparinoid krem formülasyonları, ağrı, şişlik ve ciltteki rahatsızlık hissinin azalmasında etkili olabilir (D. Bissacco ve ark., 2025) . Yapılan bir gözlemsel çalışmada, hastaların subjektif semptom skorlarında ve yaşam kalitesinde iyileşme sağlandığı, ancak hastalığın sınıflamasında herhangi bir değişim olmadığı bildirildi .
Öte yandan, geniş kapsamlı araştırmalar çoğu topikal ürünün sadece geçici rahatlama sağladığını, varisli damarın küçülüp kaybolmasına etkisinin bulunmadığını göstermektedir. Bu ürünler, tüm venöz yetersizlik mekanizmasını ele almadığından hastalığın kökenine müdahale edemezler ve uzun vadede hastalığın ilerlemesini önleyemez .
Bilimsel literatürde bazı küçük ölçekli pilot çalışmalar topikal ürünlerin semptomları hafifletebildiğini bildirirken, bu çalışmalar genellikle plasebo kontrollü değildir ve izlem süreleri kısa kalmaktadır . Günümüz klinik kanıtlarıyla, dermokozmetik ürünlerin varis hastalığını tamamen ortadan kaldırdığına dair bir veri bulunmamaktadır.
Varis tedavisinde esas amaç, hastalıklı damarı kalıcı olarak ortadan kaldırmaktır. Bu aşamada etkili yöntemler arasında skleroterapi (köpükli ya da sıvı), endovenöz lazer veya radyofrekans ablasyonu gibi minimal invaziv tedaviler; ayrıca cerrahi stripping yer alır. Ancak bu tedaviler dahi yeniden varis oluşumunu tamamen önleyemez; hastalığın kronik yapısı gereği belirli düzeyde nüks riski bulunur .
Sonuç olarak, dermokozmetik ürünler varis hastalığını kalıcı olarak tedavi edemez. Bu ürünler yalnızca geçici semptom kontrolü sağlayabilir; hastalığın yapısal nedenlerini ortadan kaldırmaz ve uzun vadeli etkisi değerlendirilmemiştir. Kalıcı çözüm için uzman hekim değerlendirmesi, damar görüntülemesi ve uygun minimal invaziv ya da cerrahi müdahaleler gereklidir. Ayrıca yaşam tarzı değişiklikleri, egzersiz, bacakları yukarı kaldırma, varis çorabı gibi destekleyici yaklaşımlar semptom yönetimine katkı sağlar.
Kaynakça
Bissacco D. ve ark. (2025). Topical heparin and heparinoid‑containing products in varicose veins and thrombophlebitis. (pubmed)
Center for Vein Restoration (2024). Can a cream treat varicose veins?
Crows Nest Cosmetic & Veins (2022). Varicose Vein Creams – Do They Work?
Davoodabadi A. (2024). Topical gel combination for varicose vein pain and inflammation.